پلاکتها و فرآیند انقعاد خون
پلاکت های خون سلول نیستند بلکه تکه هایی از سلول مگاکاریوسیت هستند و بسیار کوچک هستند و اندازه شان ربع تا نیم برابر سلول گلبول قرمز میباشد ( اندازه گلبول قرمز 6 تا 9 میکرون است ) و تعدادشان 250 هزار تا 500 هزار در هر میلی متر مکعب خون است . پلاکت ها عوامل انعقادی خون هستند و هنگامی که بافت زخم شود برای اینکه خونریزی بند بیاد موجب لخته و انعقاد خون در محل میشوند
چه کارهایی انجام میدهند تا از خونریزی جلوگیری شود : 1- چسبیدن به رگ و بستن سوراخ 2- جذب پلاکتهای دیگه و بستن دهانه رگ که میخ پلاکتی نام دارد 3- سرتونین میسازند که موجب انقباض رگ میشود 4- با ترشح ترومبوپلاستین موجب ایجاد انعقاد خون میشوند .
فرآیند انعقاد خون : هنگامیکه بافت یا خون صدمه می بیند . ترومبوپلاستین توسط پلاکتها ساخته میشود که پروتئین پروترمبین را به ترمبین تبدیل می کند و ترمبین پروتئین فیبرینوژن را به فیبرین تبدیل میکند و رشته های فیبرین موجب تشکیل لخته خون میشود . لخته بوجود آمده چند دقیقه پس از تشکل شروع به از دست دادن مایع میکند و طی 20 تا 60 دقیقه بیشتر مایع خود را از دست میدهد و متراکم و فشرده میشود . مایع ایجاد شده پلاسمایی بوده که عوامل انعقادی خود را از دست داده است و سرم خوانده میشود .
حل شدن لخته : پروفیبرینولیزین ( که نام دیگه اش پلاسمینوژن است) پروتئینی است که توسط کبد ساخته میشود و به فیبرینولیزین تبدیل میشود . فیبرینولیزین ( که نام دیگه اش پلاسمین است ) موجب حل شدن رشته های فیبرین در لخته و حذف لخته میشود .
زمان پروترمبین : آزمایشی است که فاصله زمان ساخته شدن ترومبوپلاستین تا انعقاد خون را اندازه گیری میکند که 10 تا 14 ثانیه باید باشد .